Orta Zincirli Yağ Asitleri (MCT) Nedir?

Orta Zincirli Yağ Asitleri (MCT) Nedir? -

Orta zincirli trigliseritler (MCT'ler), hindistancevizi yağı gibi gıdalarda bulunan yağlardır.

Diğer gıdaların çoğunda bulunan uzun zincirli trigliseritlerden (LCT) farklı şekilde yüksek düzeyde metabolize olma potansiyelleri vardır. MCT yağlarının insan sağlığı açısından pek çok faydası olabileceği düşünülmektedir. Trigliserit kavramı, yağ için basitçe kullanılan teknik bir terimdir. İnsan vücudunda trigliseritlerin iki temel amacı vardır. Ya enerji için yakılırlar ya da vücut yağı olarak depolanırlar. Trigliseritler, kimyasal yapıları incelendiğinde (yağ asidi zincir uzunlukları) bir gliserol molekülü ve üç yağ asidinden meydana gelmektedir. Yağ asidi zincir uzunlukları incelendiğinde uzun zincirli yağ asitlerinin 13-21 arasında karbona sahip olduğu, orta zincirli yağ asitlerinin 6-12 karbon atomuna (kaprik asit, kaprilik asit, dekanoik asit, laurik asit ve hekzanoik asit gibi) ve kısa zincirli yağ asitlerinin ise 6'dan az karbon atomuna sahip olduğu bilinmektedir (1)

 

Tüm bu bilgiler ışığında, MCT'lerin daha kısa zincir uzunluğuna sahip olduğu gerçeği göz önüne alındığında, tüketimleri sonrası hızla parçalanıp ve vücut tarafından kolayca emilebilecekleri düşünülebilir. Metabolik açıdan, daha uzun zincirli yağ asitlerinin aksine, MCT'ler doğrudan karaciğerinize giderler ve burada anında enerji kaynağı olarak kullanılabilirler veya ketonlara dönüştürülebilirler. Ketonlar, karaciğerin büyük miktarda yağı parçaladığında üretilen maddelerdir. Normal yağ asitlerinin aksine, ketonlar kandan beyne geçebilme potansiyeline sahiplerdir. Bu potansiyeli sayesinde ketonlar, normalde yakıt olarak glikoz kullanan beyin için alternatif bir enerji kaynağı sağlayabilir (2). MCT'lerde bulunan kaloriler daha verimli bir şekilde enerjiye dönüştürüldüğünden ve vücut tarafından kullanıldığından, yağ olarak depolanma olasılıkları daha düşüktür (3).

 

Literatür incelendiğinde MCT yağ asitlerini tüketmenin bazı benzersiz etkileri ve yararları olacağına dair kanıtlar göze çarpmaktadır. Bunlar;

  • Tokluk hissinde artış sağlama (4)
  • Yağ depolama potansiyelinde azalma (5)
  • Kalori ve yağ yakma potansiyelinde artış (6,7,8)
  • Egzersiz performansında artış (9,10)
  • Kolesterol seviyesinde azalma (11,12,13) 
  • Diyabet gelişim riskinde azalma (14,15,16)

 

Doz Miktarı:

Güncel olarak MCT yağının tanımlanmış tolere edilebilir üst alım düzeyi (UL) olmamasına rağmen, günlük maksimum 4-7 yemek kaşığı (60-100 mL) doz oranları önerilmiştir (17)

Sonuç olarak, MCT yağ asitlerini tüketmenin hem sağlığın korunması ve sürdürülmesi hem de kilo kontrolü ve performans gelişimi için kritik öneme sahiptir. MCT yağ asitleri takviyelerini incelemek ve satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.

 

            Referanslar

  1. Volpe, Stella Lucia Ph.D., RDN, FACSM, ACSM-CEP. Medium-Chain Triglycerides and Health. ACSM's Health & Fitness Journal 24(1):p 35-36, 1/2 2020. | DOI: 10.1249/FIT.0000000000000537 
  2. Augustin K, Khabbush A, Williams S, Eaton S, Orford M, Cross JH, Heales SJR, Walker MC, Williams RSB. Mechanisms of action for the medium-chain triglyceride ketogenic diet in neurological and metabolic disorders. Lancet Neurol. 2018 Jan;17(1):84-93. doi: 10.1016/S1474-4422(17)30408-8. Epub 2017 Dec 16. PMID: 29263011.
  3. Mumme K, Stonehouse W. Effects of medium-chain triglycerides on weight loss and body composition: a meta-analysis of randomized controlled trials. J Acad Nutr Diet. 2015 Feb;115(2):249-26 doi: 10.1016/j.jand.2014.10.022. PMID: 25636220.
  4. St-Onge, M. P., Mayrsohn, B., O'Keeffe, M., Kissileff, H. R., Choudhury, A. R., & Laferrère, B. (2014). Impact of medium and long chain triglycerides consumption on appetite and food intake in overweight men. European journal of clinical nutrition, 68(10), 1134–1140. https://doi.org/10.1038/ejcn.201145
  5. Schönfeld, P., & Wojtczak, L. (2016). Short- and medium-chain fatty acids in energy metabolism: the cellular perspective. Journal of lipid research, 57(6), 943–954. https://doi.org/10.1194/jlr.R067629
  6. Takeuchi H, Sekine S, Kojima K, Aoyama T. The application of medium-chain fatty acids: edible oil with a suppressing effect on body fat accumulation. Asia Pac J Clin Nutr. 2008;17 Suppl 1:320-3. PMID: 18296368.
  7. Dulloo AG, Fathi M, Mensi N, Girardier L. Twenty-four-hour energy expenditure and urinary catecholamines of humans consuming low-to-moderate amounts of medium-chain triglycerides: a dose-response study in a human respiratory chamber. Eur J Clin Nutr. 1996 Mar;50(3):152-8. PMID: 8654328.
  8. St-Onge MP, Ross R, Parsons WD, Jones PJ. Medium-chain triglycerides increase energy expenditure and decrease adiposity in overweight men. Obes Res. 2003 Mar;11(3):395-402. doi: 10.1038/oby.2003.53. PMID: 12634436.
  9. Fushiki T, Matsumoto K, Inoue K, Kawada T, Sugimoto E. Swimming endurance capacity of mice is increased by chronic consumption of medium-chain triglycerides. J Nutr. 1995 Mar;125(3):531- doi: 10.1093/jn/125.3.531. PMID: 7876928.
  10. Nosaka N, Suzuki Y, Nagatoishi A, Kasai M, Wu J, Taguchi M. Effect of ingestion of mediumchain triacylglycerols on moderate- and high-intensity exercise in recreational athletes. J Nutr Sci Vitaminol (Tokyo). 2009 Apr;55(2):120-5. doi: 3177/jnsv.55.120. PMID: 19436137.
  11. Li H, Liu Y, Zhang X, Xu Q, Zhang Y, Xue C, Guo C. Medium-chain fatty acids decrease serum cholesterol via reduction of intestinal bile acid reabsorption in C57BL/6J mice. Nutr Metab (Lond). 2018 Jun 5;15:37. doi: 10.1186/s12986-018-0267-x. PMID: 29991957; PMCID: PMC5987598.
  12. Nevin KG, Rajamohan T. Beneficial effects of virgin coconut oil on lipid parameters and in vitro LDL oxidation. Clin Biochem. 2004 Sep;37(9):830-5. doi: 10.1016/j.clinbiochem.2004.04.010. PMID: 15329324.
  13. Assunção ML, Ferreira HS, dos Santos AF, Cabral CR Jr, Florêncio TM. Effects of dietary coconut oil on the biochemical and anthropometric profiles of women presenting abdominal obesity. Lipids. 2009 Jul;44(7):593-601. doi: 10.1007/s11745-009-3306-6. Epub 2009 May PMID: 19437058.
  14. Eckel RH, Hanson AS, Chen AY, Berman JN, Yost TJ, Brass EP. Dietary substitution of medium-chain triglycerides improves insulin-mediated glucose metabolism in NIDDM subjects. Diabetes. 1992 May;41(5):641-7. PMID: 1568535.
  15. Han JR, Deng B, Sun J, Chen CG, Corkey BE, Kirkland JL, Ma J, Guo W. Effects of dietary medium-chain triglyceride on weight loss and insulin sensitivity in a group of moderately overweight free-living type 2 diabetic Chinese subjects. Metabolism. 2007 Jul;56(7):985-91. doi: 10.1016/j.metabol.2007.03.005. PMID: 17570262.
  16. Geng S, Zhu W, Xie C, Li X, Wu J, Liang Z, Xie W, Zhu J, Huang C, Zhu M, Wu R, Zhong C. Medium-chain triglyceride ameliorates insulin resistance and inflammation in high fat dietinduced obese mice. Eur J Nutr. 2016 Apr;55(3):931-40. doi: 10.1007/s00394-015-0907-0. Epub 2015 Apr 25. PMID: 25911003.
  17. Shah, N. D., & Limketkai, B. N. (2017). The use of medium-chain triglycerides in gastrointestinal disorders. Practical Gastroenterology, 160, 20-25.